Αρχιτεκτονική Σύνθεση ΙΧ 2025-2026

ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ- ΚΕΝΤΡΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ _ ΛΟΥΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΥΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ  ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ  ΣΤΙΣ ΘΕΡΜΕΣ

Στην περιοχή των θερμών ιαματικών πηγών στην απομακρυσμένη ορεινή περιοχή "Θέρμες" του Νομού Ξάνθης κοντά στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας καλείστε να εντάξετε ένα πρότυπο κέντρο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Ένα κέντρο εναλλακτικού τουρισμού, λουτρικών εγκαταστάσεων και άυλης πολιτιστικής  κληρονομιάς της Θράκης.

Η περιοχή μελέτης βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον οικισμό των (Κάτω)Θερμών, σε ένα τόπο όπου κυριαρχεί η φύση, με λιγοστές κατοικίες, λουτρικές εγκαταστάσεις, ενοικιαζόμενα δωμάτια, εκκλησία, ταβέρνες, και σχολείο. Ο τόπος, με την ευρύτερη έννοια του όρου, θα αποτελέσει την αφετηρία για την διερεύνηση και σύνθεση ενός πρότυπου κέντρου αειφόρου βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής με ιδιαίτερη έμφαση στο τοπίο που το περιβάλει, τα θερμά λουτρά, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου και της ευρύτερης περιοχής, αλλά και τους άξονες βιώσιμης ανάπτυξης όπως αυτοί παρουσιάζονται στην έκθεση του OHE και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γενικές πληροφορίες για την περιοχή

Στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θερμές πηγές και σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από την πόλη της Ξάνθης  αναπτύσσονται  τρεις μικροί οικισμοί :  Άνω Θέρμες, Μέσες Θέρμες και (Κάτω) Θέρμες. Στον οικισμό (Κάτω) θέρμες βρίσκονται πλησιέστερα και οι Ιαματικές Πηγές Θερμών.

Το νερό έχει χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα ως μέσο θεραπείας και η λουτροθεραπεία είναι πιθανότατα από τις πρώτες μορφές που εφαρμόστηκαν. 

Οι γνώσεις τις οποίες έχουμε για τα χαρακτηριστικά και την σπουδαιότητα των θερμών ιαματικών πηγών στην Ξάνθη είναι εξαιρετικά περιορισμένες, ενώ οι σημερινές εγκαταστάσεις υποδομών στον οικισμό είναι ανεπαρκείς.  Οι σύγχρονες τάσεις στο χώρο του ιαματικού τουρισμού κάνουν την περίπτωση των θερμών πηγών Ξάνθης μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περιοχή με σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης μέσα σε ένα πλαίσιο εναρμόνισης με τα ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά του τόπου.

Ιστορικά είναι γνωστές οι Θέρμες για τη λατρεία του θεού Μίθρα, περσική θεότητα (θεός του ήλιου) που ήταν γνωστή στην περιοχή. Στις (Κάτω) Θέρμες βρίσκονται  σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα με το ανάγλυφο του Μίθρα λαξευμένο πάνω σε βράχο. Το ανάγλυφο υπολογίζεται στα τέλη του 2ου και στις αρχές του 3ου αι. μ.X., όπου αποτυπώνεται ο Mίθρας Ταυροκτόνος.  

Περιγραφή του Συνθετικού Θέματος 

Το θέμα αφορά στη δημιουργία πρότυπου κέντρου βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Ένα κέντρο εναλλακτικού τουρισμού (οικολογικός ξενώνας, κέντρο αγροτουρισμού, ψυχαγωγικής εκπαίδευσης-edutainment- σε άμεση συνάρτηση με το περιβάλλον, την αγροτική παραγωγή, την οικολογία, την ενέργεια, κλπ.), λουτρικών εγκαταστάσεων και άυλης πολιτιστικής  κληρονομιάς της Θράκης ως αναπόσπαστο κομμάτι της φυσιογνωμίας του τόπου και του τοπίου.

Οι εγκαταστάσεις: χώροι ιαματικής λουτροθεραπείας, εκπαίδευσης και προβολής της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Θράκης μαζί με τους χώρους φιλοξενίας και τις βοηθητικές εγκαταστάσεις θα πρέπει να αναπτύσσονται κατά τρόπο που να λειτουργούν με σχετική αυτονομία αλλά να συνθέτουν ένα ενιαίο σύνολο σε άμεση συνάρτηση με το υφιστάμενο δομημένο αλλά και φυσικό περιβάλλον διαμορφώνοντας έναν δημόσιο υπαίθριο χώρο – πέρασμα, σε άμεση συσχέτιση με τους υφιστάμενους δημόσιους χώρους, τις χρήσεις, και τις περιπατητικές διαδρομές που το περιβάλουν, καθώς μεγάλο μέρος  των λειτουργικών ενοτήτων που το αποτελούν θα είναι επισκέψιμες  συγκεκριμένες ώρες από το κοινό. Κατά συνέπεια καλείστε να συνθέσετε ένα κτιριακό συγκρότημα που ενώ συγκροτεί ένα ενιαίο σύνολο την ίδια στιγμή επιδιώκει  τη σταδιακή «διάλυσή» του στο τοπίο και τη μετατροπή του σε έναν περίπατο-πέρασμα.

Η συγκρότηση κτιριακού όγκου-κατασκευής με βάση τα παραπάνω δεδομένα αποτελεί και τον κύριο στόχο της σύνθεσης.

​Σε επίπεδο κτιριολογικού προγραμματισμού ζητούνται οι παρακάτω ενότητες :

​1η ενότητα: Iαματική λουτροθεραπεία - σε άμεση συσχέτιση με τις υπάρχουσες θερμές πηγές.

Πιο συγκεκριμένα θα περιλαμβάνει

α. κλειστούς και ανοικτούς χώρους δεξαμενών θερμού νερού για ιαματικά λουτρά

β. αποδυτήρια

γ. λοιπούς βοηθητικούς χώρους ( χώροι υγιεινής, ντους, ερμάρια κλπ)

δ. χώρο σάουνας, "χαμαμ" , φυσιοθεραπείας. 

​2η ενότητα: Ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς - Εκπαίδευση

α.  Xώρο πολλαπλών χρήσεων (εκδηλώσεων-εκθέσεων με εντευκτήριο που προσφέρεται για την  καθημερινή συνάντηση των φιλοξενούμενων στις εγκαταστάσεις) 

β. μικρή υπαίθρια αμφιθεατρική διαμόρφωση  100  ατόμων για ομιλίες, προβολές κλπ (μέγιστη επιφάνεια 300 μ²)  

γ. μικρή βιβλιοθήκη/αναγνωστήριο.

δ. δύο αίθουσες χωρητικότητας 30 ατόμων για εκπαιδευτικές ή άλλες δραστηριότητες

ε. cafe/εστιατόριο  (μέγιστη επιφάνεια 200 μ²)  Ο Χώρος εντευκτηρίου καθώς το cafe - εστιατόριο θα πρέπει να αποτελούνται από έναν κλειστό και ένα υπαίθριο - ημιυπαίθριο χώρο που ανοίγει και προεκτείνει οπτικά και λειτουργικά τους προαναφερόμενους χώρους στο εξωτερικό περιβάλλον.

​3η ενότητα : βοηθητικών χώρων

α. ιατρείο 

β. γραφεία προσωπικού και λοιποί βοηθητικοί χώροι (μέγιστη επιφάνεια 200 μ²)

γ. πλατφόρμα θέασης του τοπίου-παρατηρητήριο-ησυχαστήριο

​4η ενότητα: χώρων φιλοξενίας min 50 ατόμων σε δωμάτια ενός ή δύο ατόμων.

Η μονάδα φιλοξενίας (με δωμάτια διαφορετικών τύπων και βοηθητικές εγκαταστάσεις)προτείνεται να σχεδιαστεί κατά τρόπο τέτοιο ώστε να επιτρέπει μελλοντική επέκτασή της, οριζόντια ή καθ' ύψος ανάλογα με τη γενικότερη συνθετική προσέγγιση. Έτσι θα υπάρχει η δυνατότητα σε περίπτωση που στο μέλλον είναι επιθυμητό, να αναπτυχθούν οι εγκαταστάσεις χωρίς να έρθουν σε αντίθεση με τις συνθετικές αρχές που εφαρμόστηκαν στην πρώτη φάση.

Οι έννοιες της μεταβλητότητας των κατασκευών και της προσαρμοστικότητας σε διαφορετικές απαιτήσεις για τη χρήση του χώρου αποτελούν σημαντικά σημεία διερεύνησης της όλης συνθετικής διαδικασίας του θέματος.  

   Παραδοτέα
 -Σκίτσα εξέλιξης της συνθετικής προσέγγισης του θέματος σε κάθε φάση και ενότητα 

-Σχέδια σε πινακίδες Α0 ή Α1: Κατόψεις κλ.: 1:500 – 1:50, όψεις, τομές, προοπτικά,

-Μακέτες εργασίας και τελική μακέτα, κλίμακες 1:500 και 1:250 καθώς και επιμέρους 

 τμήματα κλ 1:100.

-Σχέδια λεπτομερειών όπου χρειάζονται κατά την κρίση των φοιτητών 

Όλα τα σχέδια, σκίτσα μακέτες εργασίας και παράδοσης κλπ θα πρέπει να συμπεριληφθούν σταδιακά σε ψηφιακή μορφή σε ένα ενιαίο αρχείο το οποίο θα παραδοθεί την ημέρα της παρουσίασης των εργασιών μαζί με τις πινακίδες παρουσίασης, μακέτα κλπ.